Irak Türkmenlerinin kara günü: 14 Temmuz 1959 Kerkük Katliamı unutulmuyor

Irak’ın Kerkük şehrinde bundan 63 yıl önce yüzlerce Türkmen ileri geleni ve sivilin, dönemin Kürt Komünist Partisi üyelerince insanlık dışı bir vahşet ile şehit edildiği 14-16 Temmuz 1959 Türkmen Katliamının acısı hafızalardan silinmiyor

Gündem Dünya Türk Dünyası 14/07/2022 13:21 14/07/2022 13:21

A^- A⁺

. Kerkük’te, Molla Barzani’nin başını çektiği silahlı gruplar tarafından Türkmenlere karşı büyük bir etnik temizlik girişimi ile sonuçlanan Kerkük Katliamının 63’üncü yıl dönümü kaydediliyor.

Irak’ta 1959 yılında 14 Temmuz günü, Türkmenler için kara bir gün olarak tarihe geçti. 14 Temmuz 1959 tarihinde başını Molla Barzani’nin çektiği silahlı Kürt gruplar tarafından Kerkük’teki Türkmenlere yönelik büyük bir katliam gerçekleştirildi. Ülkede, 14 Temmuz günü 1958’de gerçekleştirilen askeri darbenin yıl dönümü olarak kutlanıyordu. Bu askeri darbe sonrasında oluşturulan cumhuriyetin birinci yılı kutlamaları için Kerkük’te de çeşitli etkinlikler düzenlenmesi kararı alındı. Bu kutlamalara kente yaşayan Türkmenler de katılacaktı. Ancak tarihler 14 Temmuz’u gösterdiğinde Molla Mustafa Barzani’ye bağlı terör grupları Kerkük’e girerek bir katliam başlattı.

KATLİAMA GİDEN SÜREÇ
Mesut Barzani’nin babası Molla Mustafa Barzani’nin yıllarca yaşadığı Sovyetler Birliğinden dönmesi ile başlayan süreçte Irak’ta Kürtler farklı bir rol üstlenmeye başlamışlar ve Kerkük Türklerine karşı Kürt ve komünist saldırıları başlamıştır. Türk aydınlarının evlerine silahlı baskınlar düzenlenmiştir. Türkçe gazeteler yasaklanmış bu gazetelerin yazarları ve idarecileri sürgün edilmişlerdir. Pek çok Türk suçsuz yere tutuklanmış. Sovyetler Birliğinde yetiştirilmiş Kürt militanlar gizlice Kerkük bölgesine yerleştirilmiştir.

14-16 TEMMUZ 1959 KERKÜK TÜRK KATLİAMI
Kerkük Katliamı, 14-16 Temmuz 1959 tarihinde Irak ihtilalinin birinci yıl dönümü yürüyüşü esnasında başlayarak üç gün üç gece sürmüştür. Kürt Komünist Partisi üyelerince Barzani’nin direktifleri ile yapılan bu kanlı saldırıda 70 kadar Türk’ün evi yağma edilmiş, dükkânları yakılmış, dövülmüş, yaralanmış ve feci şekilde öldürülmüştür. Irak güvenlik kuvvetleri ve Kerkük’te bulunan 2. Tümene bağlı askerlerler ise katliamı seyretmekle yetinmişlerdir.

MUSTAFA BARZANİ’YE BAĞLI TERÖRİST GRUPLAR TÜRKMENLERİ HEDEF ALDI
“Kerkük Kürtlerindir” sloganları ile Kerkük sokaklarında bir Türkmen avına başlayan Barzani ailesine bağlı terör grupları özellikle aydın ve askeri sınıftan Türkmenleri hedef aldı. Türkmenlerin o dönemde önde gelen isimleri öldürüldü. Kerkük’te o gün yüzlerce Türkmen katledildi. Makineli tüfeklerle taranan, diri diri toprağa gömülen, cesetleri motorlu araçlara iple bağlanarak sürüklenen, üzerlerinden kamyonlar geçirilen ve gözleri oyulan pek çok insan olmuştur. Ayrıca binlerce Türk de yaralanmıştır. Yaşanan vahşetin maddi manevi izleri halen Kerkük’te görülmektedir. Kerkük Katliamının sorumlusu olarak 260 kişi tutuklanmış 28 tanesi idama mahkûm edilmiştir.

Kerkük Katliamında şehit edilen Türk aydınlarından bir kısmının isimlerini şöyle:

1-Emekli Albay Ata Hayrullah

2- Emekli Doktor Albay İhsan Hayrullah

3- Kasım Neftçi

4- Selahattin Avcı

5- Mehmet Avcı

6- Cahit Fahrettin

7- Osman Hıdır

8- Emel Fuat

9- Cihat Fuat

10- Nihat Fuat

11- Nurettin Aziz